Кутскон бам

Википедиысь материал


РУВИКИ — выль интернет-энциклопедия

Али дыре удмурт кылын 8379 гожтос вань.

Туннэ 22 толшор — Григориан дырпусъя — арлэн 22-тӥ нуналыз. Выль арозь 343 нунал кылемын (касьян аре — 344 нунал).

Россиысь калыкъёс

Удмуртъёс

Финн-угор калык. Огъя лыдыз 386 сюрс пала.

Лыдӟоно
Coat of arms of Udmurtia.svg
Праздник

Йӧвылэсултон

Йӧвылэсултон (Инмарез Пылатон) ― черк праздник. Пусйиське 19-тӥ толшоре.

Лыдӟоно
4d085da6bd7f326ae4f8d0f3b131ba61.jpg
Лулчеберет

Выль ар 2025

Выль арез 31-тӥ толсур уе пумитан сям Россиын 1699-тӥ арын кылдӥз.

Лыдӟоно
Искусственная ёлка из пластика.jpg
Тодмо муртъёс

Тигран Кеосаян

Актёр, кинорежиссёр, сценарист, продюсер,телепередачаосты нуись.

Лыдӟоно
Кеосаян Тигран Эдмондович.jpg
Кивалтэт

Владимир Путинлэн меӵак эфирез

ортчиз 19-тӥ толсуре

Лыдӟоно
Владимир Путин в ходе прямой линии 2024.jpg
Выль ар кино

Ирония судьбы, или С лёгким паром!

1975-тӥ арын поттэм кык сериен совето телевизионной фильм.

Лыдӟоно
Ирония судьбы постер.jpg
Праздник

Вуж Выль ар

Выль ар юлиан дырпусъя (вуж стилья)

Лыдӟоно
Juletræet.jpg
Выль ар дуннеын

Санта-Клаус

Шундыпуксёнпал Европаысь но Уйпал Америкаысь кунъёсын Толсуре кузьымъёсын вуись выжыкыл персонаж

Лыдӟоно
Jonathan G Meath portrays Santa Claus.jpg
Крезьгур

Щелкунчик

П. И. Чайковскийлэн кык актъем балетэз кылдытэмын 1892-тӥ арын

Лыдӟоно
Щелкунчик в Большом театре.jpg
Лулчеберет

Китай Выль ар 2025

вылезлэн арлэн кутсконэз

Лыдӟоно
Китайский Новый год.jpg
Милям партнёръёсмы

Вордскем кыл (журнал)

Редакциын тыршисьёс куд-ог гожтосъёсты эскерылозы но рецензиос сётозы.

Лыдӟоно
"Вордскем кыл" журнал.jpg
Ожгар югдур

«Орешник»

шорлыко дальностен ракетной система нырысьсэ кутэмын 2024-тӥ арын 21-тӥ шуркынмонэ

Лыдӟоно
Применение БРСД Орешник, 21 ноября 2024 года.jpg
Инкуазь

Толсур

Арез йылпумъя, толэз кутске.

Лыдӟоно
Rl1Kf9Xlk-g.jpg
Выль ар

Вож Пу Кый

китай дырпусъя вуись 2025-тӥ арлэн тодметпусэз.

Лыдӟоно
Dendroaspis viridis 001.jpg
Лулчеберет

Удмурт кино

Ограбление по-удмуртски, яке Кин кызьы узырме

Лыдӟоно
Ограбление по-удмуртски.jpg
Буре ваён

Луппов, Павел Николаевич

22-тӥ коньывуонэ Павел Николаевич Лупповез буре ваён нунал.

Лыдӟоно
P N Luppov.jpg
Тодмо муртъёс

Андре́й Фёдорович Деря́бин

Ижысь пыӵал тӥрлык поттон завдэз кылдытӥсь.

Лыдӟоно
Портрет А.Ф. Дерябина.jpg
Сӥзьыл праздникъёс

Пукро

Тол вакытэ выжон нунал

Лыдӟоно
Сычков За работой 1935.jpg
История

Иднакар

Уйпал удмуртъёслэн вашкала карзы.Федерал инлыкен археологи синпелет.

Лыдӟоно
Idnakar.jpg
Вашкала каръёс

Антиохия

Интыяськемын туала Турцилэн интывылаз. Али дыре куашкам бервылыз Антакья кар пушкы пыре.

Лыдӟоно
AntiochRamparts.jpg
Вӧсяськон юртъёс

Чумой черк

Игра ёросысь тужгес кема ужам черкъёс пӧлысь одӥгез. Ӝутэмын 1893-тӥ арын.

Лыдӟоно
Чум. церковь.jpg
Бускельёсмы

Башкортостан

11-тӥ коньывуонэ Элькун нуналзэ пусъе

Лыдӟоно
Coat of Arms of Ufa.gif
Вутымъёс

Кам

Европаысь шуръёс пӧлын кузьдалаезъя 7-тӥез луэ.

Лыдӟоно
Source of the Kama-1.jpg
Дано нимъёс

Ижкарлэн дано муртъёсыз

Та дано ним 1988-тӥ арын юнматэмын.

Лыдӟоно
Coat of Arms of Izhevsk (Udmurtia).svg
Музейёслэн нуналзы

Ашальчи Окилэн музей-юртэз

Удмуртиысь литературалы сӥзем музейёс пӧлысь одӥгез.

Лыдӟоно
Дом-музей Ашальчи Оки.JPG
Дано адямиос

Пётр Чайковский

25 оштолэзе (7 куартолэзе) дано крезьгурчилы вордскемез дырысен 184 ар тырмиз.

Лыдӟоно
Porträt des Komponisten Pjotr I. Tschaikowski (1840-1893).jpg
Улон интыос

Ува

Интыяськемын Ва шур дурын, Ижлэсь 93 иськемлы палэнын.

Лыдӟоно
Outline Map of Udmurtia.svg
Будосъёс

Вукуарсяська

Трос аръем турын будос. Сяськая писпуос куаръяськемлэсь азьвыл.

Лыдӟоно
Tussilago farfara20100409 07.jpg
Космонавтика

Нырысетӥ космонавт

1961-тӥ арын 12-тӥ оштолэзе Юрий Гагарин дунневыл историын нырысьсэ инсьӧр вӧлметэ потӥз.

Лыдӟоно
Гагарин в корабле.jpg
Россиысь каръёс

Ижевск

Улӥсьёслэн лыдзыя Росси Федерациын кызь одӥгетӥез кар. Удмурт Элькунлэн шоркарез.

Лыдӟоно
Saint Michael the Archangel Church (Izhevsk)-52.jpg
Удмуртилэн администрациосъя люкиськемез

Удмуртиысь улон интыос

Радъямын Удмурт Элькунлэн Конституциезъя но «Удмурт Элькунлэн административно-территориальной устройствоез сярысь» Катэзъя.

Лыдӟоно
Flag of Udmurtia.svg
Дышетон

Удмуртиысь вылӥ дышетсконниос

Удмурт Элькунын 14 вылӥ дышетсконни лыдъяське.

Лыдӟоно
Удмуртский государственный университет.jpg
Лулчеберет

Удмуртиысь театръёс

Пӧтэм жанръёсъя ужало — драмая, крезьгуро, мунё, операя но балетъя.

Лыдӟоно
Izhevsk Puppet Theatre-1.jpg
Инкуазь

Юбер

Вазь вуись бурдоос пӧлысь одӥгез. Россиын 5 пумоез пумиське.

Лыдӟоно
European Starling 2006.jpg
Транспорт

Удмуртиысь транспорт

Удмурт Элькунысь ужпӧр инфраструктуралэн валтӥсь люкетэз луэ.

Лыдӟоно
Трамвай "Львёнок" в Ижевске.jpg
Ивор вӧлмытон сӧзнэт

Удмурт дунне

Удмурт Элькунын кылдэм югдурез но политикаез возьматӥсь кун газет. Нырысетӥ номерез 1915-тӥ арын потӥз.

Лыдӟоно
Удномер.jpg
Чугун сюрес

Чугун сюрес станциос но платформаос

Лыдъетын возьматэмын Удмурт Элькунысь вань чугун сюрес платформаос но станциос.

Лыдӟоно
Железнодорожный вокзал станции Ижевск.jpg
Югдытӥсьёс

Кузебай Герд

Удмурт кылбурчи но прозаик, этнограф, фольклорист, драматург, крезьгуртодосчи, кылысь кылэ берыктӥсь но мер ужчи.

Лыдӟоно
Кузебай Герд.jpg
Кивалтэт

Элькун Кивалтэт

Удмуртилэн вылӥ быдэсъясь ёзэсэз.Соин кивалтэ Удмурт Элькунлэн Тӧроез Алесандр Бречалов.

Лыдӟоно
Дом Правительства.jpg
Вутымъёс

Удмуртиысь шуръёс

Шаерын 8,93 сюрс пала шуръёс, 2,7 сюрс тыос но тыметъёс лыдъясько.

Лыдӟоно
Vyatka.jpg
Литература

Алла Кузнецова

18 аресозь Алла Алексеевна удмурт кылэз ӧз тодылы, соин ик гожъяськыны кутскиз ӟуч кылын.

Лыдӟоно
Улон интыос

Пичи Пурга

Улӥсьёслэн лыдзыя Удмуртиысь черкогуртъёс пӧлын кыкетӥ интыын сылэ (Дэри черкогурт бере).

Лыдӟоно
Храм в Малой Пурге.JPG
Инкуазь

Бака

Бака дунне вылын 250 миллион ар пала улэ ини

Лыдӟоно
Rana esculenta on Nymphaea edit.JPG
Мынон-ветлон

Транспорт

Удмурт Элькунысь ужпӧр инфраструктуралэн валтӥсь люкетэз

Лыдӟоно
Трамвай "Львёнок" в Ижевске.jpg
Сям-йылолъёс

Великтэм

Та Бадӟым нуналысен вашкала удмуртъёслэн музъем ужъёсын вылез арзы кутске вылэм

Лыдӟоно
RO BV Easter eggs.jpg
Инсьӧр

Толэзь

Музъем кылдэм бере, 4,5 млрд ар талэсь азьвыл кылдэм.

Лыдӟоно
Moon before sunset.jpg
Семья

Семьялэн калыккуспо нуналыз

Пусйиське 1994-тӥ арысен котькуд ар 15 куартолэзе.

Лыдӟоно
K.V.Lemoh (d.1910). Parent's Joy.jpg
Совето праздникъёс

Пионерилэн нуналыз

Туала Россиын — Мерлыко кадет огазеяськонъёслэн нуналзы шуыса пусйиське.

Лыдӟоно
Pioneers pin.svg
Школа

Берпуметӥ звонок

Школаез йылпумъянлы сӥзем праздник нырысьсэ ортчытэмын вал 1948-тӥ арын 25 куартолэзе.

Лыдӟоно
Последний звонок в средней школе № 1 п. Советский, 2022, 02.jpg
Ӝоген

Пограничникъёслэн нуналзы

Пусйиське арлы быдэ 28 куартолэзе. Та сям куд-ог мукет СНГ кунъёсын но возиське.

Лыдӟоно
USSR Frontier Troops Emblem.PNG
Инкуазь

Куартолэзь

Мукет нимъёсыз: Турын потон толэзь, Гуждортолэзь, Гырон толэзь, Гырон потон толэзь.

Лыдӟоно
Kirschbaumbluete 2007.JPG
Нылпиос

Нылпиосты утён нунал

Пусйиське 1949-тӥ арысен арлы быдэ 1-тӥ инвожое.

Лыдӟоно
1958 CPA 2161.jpg
Тунсыко

Киренен сюкась ӟузьылон нунал

Яке Окрошкалэн нуналыз. Пусъё арлы быдэ 30-тӥ куартолэзе.

Лыдӟоно
Окрошка Okroshka 05.jpg
Спорт

Велосипедлэн нуналыз

Пусйиське 3-тӥ инвожое

Лыдӟоно
Einrad.jpg
Инкуазь

Океанъёслэн нуналзы

Пусйиське арлы быдэ 8-тӥ инвожое

Лыдӟоно
Белая ночь над Белым морем.JPG
Гужем праздникъёс

Кынтэмйӧллэн нуналыз

Пусйиське арлы быдэ 10-тӥ инвожое

Лыдӟоно
StrawberrySundae.jpg
Гужем праздникъёс

Россилэн нуналыз

Пусйиське 1992-тӥ арысен кутскыса, арлы быдэ 12-тӥ инвожое.

Лыдӟоно
Coat of Arms of the Russian Federation.svg
История

Быдӟым Атыкай ож

3 ар, 10 толэзь, 2 арня но 3 нунал кыстӥськиз.

Лыдӟоно
Даты Великой Отечественной войны.jpg
Гурт пӧйшуръёс

Пуныослэн калыккуспо нуналзы

Пусйиське арлы быдэ 2-тӥ пӧсьтолэзе

Лыдӟоно
Collage of Nine Dogs.jpg
Гужем

Инвожо

Та вакытэ Инвожо-Мумы музъем вылэ васькыса, сяськаос вылын, пе, шутэтске.

Лыдӟоно
Kesäkuu 2021.jpg
Тунсыко

Чупаськон нунал

Дуннеысь 60 кунъёсын арлы быдэ 6-тӥ пӧсьтолэзе пусйиське.

Лыдӟоно
Kissing the War Goodbye.jpg
Семья

Яратонлы но семьялы сӥзем нунал

Яратонлэн но семьялэн нуналыз — росси праздник, пусйиське 8-тӥ пӧсьтолэзе.

Лыдӟоно
Kamille Draufsicht IMG 2136.JPG
Гужем праздникъёс

Шоколадлэн нуналыз

Арлы быдэ 11-тӥ пӧсьтолэзе пусйиськись праздник. Мукетыз та выллем нунал пусйиське 13-тӥ куарусёнэ.

Лыдӟоно
Шоколад.jpg
Гужем праздникъёс

Шахматлэн нуналыз

Пусйиське, 1966-тӥ арысен кутскыса, арлы быдэ 20 пӧсьтолэзе.

Лыдӟоно
ChessSet.jpg
Гужем праздникъёс

Китъёслэн но дельфинъёслэн нуналзы

Пусъё 23-тӥ пӧсьтолэзе. Муктыз та выллем нунал пусйиське 19-тӥ тулыспалэ.

Лыдӟоно
Jumping Humpback whale.jpg
Гужем праздникъёс

Парашютистлэн нуналыз

Пусйиське арлы быдэ 26 пӧсьтолэзе.

Лыдӟоно
Parachuting - Russian flag.jpg
Гужем праздникъёс

Воздушно-десантной войскоослэн нуналзы

Пусйиське арлы быдэ 2 гудырикошконэ.

Лыдӟоно
Airborne Troops Day 2013 (509-1).jpg
Гужем

Пӧсьтолэзь

Арлэн сизьыметӥ толэзез. 31 нуналъем толэзьёс пӧлысь одӥгез.

Лыдӟоно
Chamomile Flowers - Flickr - Swallowtail Garden Seeds.jpg
Гужем праздникъёс

Коӵышлэн нуналыз

Пусйиське арлы быдэ дуннеысь пӧртэм кунъёсын. Россиын — 1-тӥ южтолэзе.

Лыдӟоно
МАВР.jpg

Улмо Спас

2024-тӥ арын 19-тӥ гудырикошконлы тупа. Калык осконъёсъя, гужемысь сӥзьыл но тол пала берытскон нунал.

Лыдӟоно
Малороссийские типы В-садку.jpg
Сӥзьыл праздникъёс

Тодон-валан басьтон нунал

Дышетскон арлэн кутсконэзлы сӥзем праздник

Лыдӟоно
1 сентября - День знаний !.JPG
Сӥзьыл праздникъёс

Удмурт дэремлэн нуналыз

Пусйиське куарусёнлэн куинетӥ удмуртарняяз.

Лыдӟоно
Удмурт дэремен.jpg
Инкуазь

Куарусён

1700-тӥ арозь — арлэн нырысетӥ толэзез вал.

Лыдӟоно
September.jpg
Сӥзьыл праздникъёс

Нылпи садын ужасьлэн нуналыз

Пусйиське арлы быдэ 27-тӥ куарусёнэ.

Лыдӟоно
Detsad Leningrad 1930s.jpg
Вожвылъяськон

Удмуртиысь гожъяськисьёс

Пыриське «Удмуртиысь гожъяськисьёс» проектэ

Лыдӟоно
Books HD (8314929977).jpg
Сӥзьыл праздникъёс

Валчеяськон нунал

Пусйиське арлы быдэ 30-тӥ куарусёнэ.

Лыдӟоно
Flag of the President of Russia.svg
Буре ваён

Михаил Федотов

Удмурт кылбурчилы 7-тӥ коньывуонэ 66 арес тырмысал .

Лыдӟоно
Михаил Федотов.jpg
Бускельёсмы

Курай

Башкортостанын 10-тӥ коньывуонэ курайлэн нуналыз юнматэмын.

Лыдӟоно
1. Айбулат Рахматуллин.JPG
Инкуазь

Коньывуон

Мукетыз нимыз пукротолэзь яке коньытолэзь.

Лыдӟоно
Верхний-пруд-05.jpg
Росси праздникъёс

Калыкъёслэн огъя луон нуналзы

1612-тӥ арын Муско Кремль польско-литовской захватчикъёслэсь мозмытэмын.

Лыдӟоно
NN 07-08-2020 48.jpg
Кун праздникъёс

Удмурт Элькунлэн нуналыз

1920-тӥ арын 4-тӥ шуркынмонэ Вотской автономной область кылдытон сярысь Декрет кутэмын.

Лыдӟоно
Flag of Udmurtia.svg

ar: az: be: be-x-old: bg: cs: da: de: el: es: et: fa: fi: fr: he: hu: hy: it: ja: ka: kk: ko: lt: lv: nl: no: pl: pt: ro: sr: sv: tr: uk: vi: zh: