16-тӥ инвожое

Википедиысь материал
Вн Пкс Вирн Па УдмА Кӧсн Ан
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30            
2025-тӥ ар

16-тӥ инвожое — Григориан дырпусъя — арлэн 167-тӥ нуналыз (касьян аре — 168-тӥез). Ар пумозь 198 нунал кылемын.

  • Удмурт дырпусъя туннэ Ын возьматон нунал (Нылъёс ын вуро)[1]. Ӟуч калыкын Лукьян нунал шуо ӟуч Лукьянов день. Мукет сямен, Лукьян Тӧл вуко ӟуч Лукьян ветряк, малы ке шуоно, туннэ пельтӥсь тӧлъя вуоно урожайлэсь кыӵе луонозэ учко[2].
  • Туннэ тӧл
    • лымшор палась ке пельтэ ― кизем-мерттэмъёс удалтозы.
    • лымшор но шундыпуксён вискысь ке ― куазь салкым луоз.
    • уйпалась ке ― куазь бугыръяськоз.
    • уйпал но шундыпуксён вискысь ке ― кема зорыса улоз
    • шундыӝужан палась ке ― шуг адӟонъёслы.

Нимнуналзэс пусъё[Тупатыны | вики-текстэз тупатыны]

  • Афанасий, Дионисий (Денис), Дмитрий, Ипатий, Клавдий, Лаврентий, Лазарь, Лукьян, Павел, Павла, Полина, Семён, Софья, Ульяна, Юлиан.
Севастополь. Выем корабльёслы синпелет
Наполеон I Бонапартлэн берпуметӥ вормонэз

Праздникъёс но буре ваён нуналъёс

[Тупатыны | вики-текстэз тупатыны]
  • ООНFlag of the United Nations.svg ООН — Африкаысь нылпиосты утён нунал, ӟуч День защиты детей Африки (1991).
  • ООНFlag of the United Nations.svg ООН — Семья куспын коньдон ысъянлэн калыккуспо нуналыз, ӟуч Международный день семейных денежных переводов[3] (2015).
  • Атайёслэн калыккуспо нуналзы, ӟуч Международный день отца (пусъён нуналыз арлы быдэ вошъяське, 2024-тӥ арын 16-тӥ инвожое пусйиське).
  • «Артеклэн» вордӥськон нуналыз ӟуч День рождения "Артека"
  • Курбан Байрам ― мусульманъёслэн курбон сётон праздниксы[4].

Йӧскалык праздникъёс[Тупатыны | вики-текстэз тупатыны]

Тумошо праздникъёс[Тупатыны | вики-текстэз тупатыны]

  • Чекушкалэн нуналыз, ӟуч День чекушки
  • Зарезьын уясь избакалэн дунневыл нуналыз, ӟуч Вceмиpный дeнь мopcкoй чepeпaxи
  • Вуусёнлэн калыккуспо нуналыз, ӟуч Международный день водопада

Удмуртиын[Тупатыны | вики-текстэз тупатыны]

  • 1970Ижын аэровокзаллэн юртэз усьтэмын.
  • 1993 — Удмурт Элькунысь эм страхования территориальной фонд кылдытэмын.

Россиын но дуннеын[Тупатыны | вики-текстэз тупатыны]

Петербургысь Мертаськон инэг
СССР вакытэ "Артеклэн" нимсуредэз
Салават Юлаев
  • 1313 — Джованни Бокаччо, Италиысь гожъяськись но кылбурчи, «Декамеронлэн» авторез.
  • 1754 — Салават Юлаев, башкир кылбурчи но йӧскалык герой, Пугачёвлэн эшез.
  • 1955
    • Анатолий Чубайс, Россиысь политик.
    • Артемий Троицкий, Россиысь рок-журналист, крезьгур дунъясь.
  • 1966 — Юлия Латынина, гожъяськись, журналист, публицист.
Степан Разин
  • 1671 — Степан Разин, дон казак, 1670-тӥ — 1671-тӥ аръёсы бугыръяськонлэн азьветлӥсез.
  • 1958 — Имре Надь, венгер политик но кун ужась.
  • 1977 — Вернер фон Браун, Германиысь конструктор, нырысетӥ баллистической ракетаосты кылдытӥсь.
  • 2017 — Гельмут Коль, ФРГ-лэн федерал канцлерез (1982—1998).